Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) là một căn bệnh nghiêm trọng ở tôm, đặc biệt là ở họ Penaeid, bao gồm các loài tôm như Penaeus vannamei (tôm chân trắng) và Penaeus monodon (tôm sú). EHP do một loại ký sinh trùng microsporidian gây ra, chủ yếu lây nhiễm gan tụy của tôm, cơ quan chịu trách nhiệm tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Triệu chứng của EHP:
- Tăng trưởng kéo dài: Tôm bị nhiễm bệnh phát triển chậm hơn tôm khỏe mạnh, dẫn đến sự khác biệt về kích thước trong quần thể.
- Gan tụy nhợt nhạt: Cơ quan này trở nên nhợt nhạt và trong những trường hợp nghiêm trọng, nó có thể co lại và khó nhìn thấy hơn qua lớp vỏ ngoài.
- Kích thước thay đổi: Tôm bị nhiễm bệnh thường phát triển không đều, với sự khác biệt lớn về kích thước giữa các cá thể.
Tác động đến nghề nuôi tôm:
- Thiệt hại kinh tế: Người nuôi tôm bị giảm tốc độ tăng trưởng và chậm thu hoạch, dẫn đến thiệt hại về tài chính.
Không gây tử vong: Không giống như nhiều bệnh tôm khác, EHP thường không gây tử vong hàng loạt nhưng làm giảm đáng kể năng suất tôm.
Lây truyền:
EHP có thể lây lan qua:
- Tôm bị nhiễm bệnh: Bệnh lây lan khi tôm ăn phải phân hoặc xác tôm bị nhiễm bệnh.
- Nước và trầm tích: Bào tử ký sinh trùng có thể tồn tại trong trầm tích ao và nước, khiến việc diệt trừ hoàn toàn ký sinh trùng khỏi các trang trại bị ảnh hưởng trở nên khó khăn.
Phòng ngừa và kiểm soát:
- Các biện pháp an toàn sinh học: Thực hiện các giao thức an toàn sinh học nghiêm ngặt, bao gồm khử trùng ao và thiết bị giữa các chu kỳ và lấy ấu trùng tôm từ các trại giống được chứng nhận không có bệnh.
- Quản lý chất lượng nước: Thường xuyên theo dõi và duy trì chất lượng nước tốt để giảm căng thẳng cho tôm.
- Probiotic: Sử dụng probiotic trong thức ăn và nước có thể cải thiện sức khỏe đường ruột của tôm và cạnh tranh với các mầm bệnh có hại.
- Phát hiện sớm: Thực hiện xét nghiệm thường xuyên (PCR) để phát hiện sớm EHP và ngăn ngừa sự lây lan của nó trong quần thể.
- Không có phương pháp điều trị đặc hiệu: Hiện tại, không có phương pháp điều trị trực tiếp nào cho EHP, vì vậy việc phòng ngừa là rất quan trọng.
Để biết thông tin chi tiết hơn và các biện pháp quản lý, vui lòng tham khảo ý kiến của các chuyên gia nuôi trồng thủy sản hoặc các nguồn thông tin như Silver Shrimp hoặc Tạp chí Thủy sản Việt Nam.
